Resultaten acties Amnestygroep Vlietstreek
Er zijn meer mensen vrijgelaten waaraan ook mensen in Leidschendam-Voorburg hebben meegedaan via e-mail, sms of twitter, zie voor vrijlatingen website Amnesty Internationaal Goed Nieuws.
Filipijnse Leila de Lima op borgtocht vrij
Op 13 november 2023 kwam de Filipijnse voormalig senator en mensenrechtenverdediger Leila de Lima op borgtocht vrij. Die vrijlating is tijdelijk, maar moet er volgens Amnesty International toe leiden dat de rechter de laatste valse aanklacht tegen haar afwijst.
Leila de Lima werd sinds februari 2017 vastgehouden op grond van drugsgerelateerde aanklachten. Uit allerhande bewijs blijkt dat die aanklachten zijn verzonnen. De Filipijnse regering heeft het op haar gemunt omdat De Lima een van de voornaamste critici was van het ‘oorlog tegen drugs’-beleid van voormalig president Duterte. Dat meedogenloze beleid leidde tot veel moorden.
Tijdens bijna 7 jaar gevangenschap is De Lima verbaal en fysiek aangevallen. Amnesty verklaarde herhaaldelijk dat haar arrestatie onterecht was. Pas nu, bij de derde aanklacht tegen haar, kwam ze na het betalen van 300.000 peso (5000 euro) voorlopig vrij. Volgens die aanklacht zou ze ‘wijdverbreide drugshandel’ in de zwaarst bewaakte afdeling van de Bilibid-gevangenis hebben toegestaan.
Amnesty vindt dat de aanklacht tegen De Leila snel moet worden verworpen. De verantwoordelijken voor haar willekeurige detentie en andere schendingen van haar mensenrechten moeten worden berecht. Bewijs toont aan dat zij onschuldig is. Zo hebben meerdere getuigen hun aanvankelijke verklaringen tegen haar ingetrokken.
Daarnaast roept Amnesty de autoriteiten op De Leila’s veiligheid te garanderen. Ze wordt nog steeds zwartgemaakt en bedreigd. In 2022 liep haar leven nog gevaar omdat ze werd gegijzeld, nota bene in haar politiecel.
Oorlog tegen drugs
De Filipijnse autoriteiten arresteerden De Lima nadat ze onderzoek wilde instellen naar mensenrechtenschendingen die werden gepleegd in het kader van de ‘oorlog tegen drugs’ van de regering-Duterte. Daarbij werden duizenden mensen die verdacht werden van het verkopen of gebruiken van drugs buitengerechtelijk geëxecuteerd. Volgens Amnesty zijn dit mogelijk misdaden tegen de menselijkheid. De slachtoffers van deze misdrijven en hun families kregen nauwelijks gerechtigheid.
De willekeurige gevangenschap van De Lima maakt onderdeel uit van een groeiende straffeloosheid voor mensenrechtenschendingen in Filipijnen. Het gaat dan onder meer om het doden, bedreigen en lastigvallen van politieke activisten, mensenrechtenverdedigers, journalisten en andere groepen die onder vuur liggen.
Amnesty Vlietstreek hield schrijfacties voor haar in november 2018 en juli 2023.
Tunesische oppositieactivist Chaima Issa is vrij
Na vier maanden onterechte gevangenschap lieten de autoriteiten van Tunesië de oppositieactivist Chaima Issa op 13 juli 2023 vrij. Ze wordt echter nog steeds vervolgd en kan tientallen jaren gevangenisstraf krijgen voor haar politieke activisme. Issa mag het land niet verlaten en mag niet ‘op openbare plekken verschijnen’.
Chaima Issa en ten minste twintig anderen worden sinds februari van dit jaar vervolgd voor samenzwering. Daarvoor is geen enkele aanwijzing. Issa had dan ook nooit opgesloten mogen worden.
Kritiek op de president
Issa durft in het openbaar kritiek te leveren op de Tunesische president Kais Saied. Meteen nadat hij in juli 2021 de minister-president en het parlement van Tunesië naar huis stuurde en de macht overnam vanwege een zogenaamde noodtoestand, sprak zij zich daartegen uit. Sindsdien is de mensenrechtensituatie in het land alleen maar verslechterd. Wie daar kritisch over is, wordt vervolgd door militaire rechtbanken. Zo ook Issa.
Vlak voordat ze op 22 februari werd gearresteerd, sprak Issa samen met andere oppositieleden met buitenlandse diplomaten over de politieke situatie in Tunesië. Ze wordt niet alleen vervolgd voor samenzwering. Een militaire rechtbank doet ook onderzoek naar radio-optredens waarin zij zich kritisch uitliet over de autoriteiten.
Amnesty Vlietstreek voerde actie tijdens de Write for Rights in december 2023 om haar vrij te spreken van alle aanklachten
Egyptische mensenrechten-verdedigers Baker en Zaki zijn vrij!
Op 19 juli 2023 verleende de Egyptische president Abdul Fatah al-Sisi gratie aan de mensenrechtenverdediger Mohamed Baker (rechts) en de onderzoeker Patrick Zaki (links). Een dag later werden zij vrijgelaten en herenigd met hun dierbaren. Dat is een hele opluchting, maar ze hadden nooit gevangen mogen zitten.
De vrijlating van Mohamed Baker en Patrick Zaki maakt onderdeel uit van een presidentieel pardon aan een onbekend aantal mensen.
Mohamed Baker zat sinds 2019 in de gevangenis omdat hij als mensenrechtenadvocaat opkwam voor de meest gemarginaliseerde mensen in Egypte. Eind 2021 werd hij veroordeeld tot 4 jaar cel na valse beschuldigingen: het ‘verspreiden van nepnieuws’, het ‘misbruiken van sociale media’ en ‘deelname aan een terroristische groepering’. Die ‘beschuldigingen’ werd geuit omdat de autoriteiten het niet eens zijn met zijn mensenrechtenwerk. Baker leidde het Adalah-centrum dat opkomt voor mensenrechten en mensen die onterecht in de gevangenis zitten.
Gemarteld, geen bed
In de gevangenis werd Baker wreed behandeld en gemarteld. Hij mocht zijn stervende vader niet zien. Hij werd vastgehouden in een krappe, stinkende cel zonder bed of matras. Ook mocht hij niet buiten sporten en mocht hij geen contact hebben met zijn familie en advocaten.
Mensenrechtenonderzoeker Zaki
Patrick Zaki werkte als onderzoeker van onder meer vrouwenrechten bij een Egyptische mensenrechtenorganisatie toen hij werd opgepakt. Hij zat van 7 februari 2020 tot december 2021 in voorarrest op beschuldiging van het ‘verspreiden van nepnieuws’, en het ‘aanzetten tot protesten, geweld en terroristische daden’ in een andere zaak. De aanleiding was een artikel dat hij schreef over discriminatie van koptische christenen in Egypte.
Tijdens zijn verhoor werd hij ondervraagd over zijn mensenrechtenwerk en is hij gemarteld. Op 19 juli 2023 was de uitspraak in zijn rechtszaak: hij werd veroordeeld tot 3 jaar gevangenisstraf. Dezelfde dag verleende de president hem gratie.
Amnesty in actie
Amnesty-supporters voerden actie voor de vrijlating van beide mannen. Zo schreven in december 2021 honderdduizenden mensen wereldwijd brieven voor zijn vrijlating tijdens Amnesty’s wereldwijde schrijfactie Write for Rights. We bedanken iedereen die aan deze acties meedeed.
Duizenden willekeurige gevangenen
In de Egyptische gevangenissen zijn nog duizenden andere politieke gevangenen, die vaak zonder proces zijn opgesloten. De autoriteiten moeten hen ook onmiddellijk vrijlaten en stoppen met hun jacht op dissidenten.
In Leidschendam-Voorburg en Rijswijk schreven we voor Mohamed tijdens de Write for Rights actie in december 2021 en voor Patrick Zaki tijdens een schrijfactie in maart 2020.
Goed nieuws uit Zimbabwe: slachtoffers seksueel geweld niet langer vals beschuldigd
In Zimbabwe zijn Cecillia Chimbiri en Joanah Mamombe vrijgesproken. Ze zouden beschuldigingen van seksueel geweld hebben verzonnen, maar daar blijkt geen enkel bewijs voor te zijn.
In 2020 namen Cecillia Chimbiri, Joanah Mamombe en Netsai Marova deel aan een demonstratie tegen het coronabeleid van de regering. Ze werden gearresteerd, met een zak over hun hoofd in een auto geduwd en naar een plek buiten de stad gereden. Daar werden ze gruwelijk mishandeld en seksueel misbruikt. In het ziekenhuis mochten ze niet met journalisten praten. Nadat ze enkele daders van de aanval hadden geïdentificeerd, werden de vrouwen aangeklaagd. Ze zouden de beschuldigingen van seksueel geweld hebben verzonnen. Als ze zouden worden veroordeeld, konden ze een jarenlange gevangenisstraf krijgen. Tijdens Amnesty’s wereldwijde schrijfactie Write for Rights werd in 2022 massaal voor de vrouwen geschreven.
Rechtbank vooringenomen
Amnesty Zimbabwe ondersteunde de vrouwen als waarnemer tijdens hun proces en met het organiseren van solidariteitsacties, zowel lokaal als internationaal. Tijdens het proces bleek dat de autoriteiten vooringenomen waren. De gerechtelijk ambtenaar sprak zich voortdurend uit tegen de bezwaren die hun advocaten maakten met betrekking tot het bewijsmateriaal dat werd aangevoerd. In september 2022 vroegen hun advocaten om vrijspraak van de vrouwen.
Geen enkel bewijs van valse beschuldiging
Het verzoek tot vrijspraak kwam nadat bleek dat de staat geen enkel bewijs aan de rechtbank kon voorleggen die een veroordeling kon rechtvaardigen. De rechtbank verwierp het verzoek echter. De advocaten van Cecillia en Joanah dienden daarop een aanvraag in bij het Hooggerechtshof om de beslissing van de magistraat te herzien. Het Hooggerechtshof oordeelde op 4 juli 2023 dat de twee onschuldig zijn en sprak hen vrij.
Amnesty International is ervan overtuigd dat de Write for Rights-actie een rol speelde bij de uitkomst van deze zaak, aangezien daarmee druk werd uitgeoefend op de regering die de vervolging van de vrouwen steunde. De minister van Justitie verklaarde op verschillende fora dat de drie schuldig waren.
Maak einde aan straffeloosheid
Amnesty roept de autoriteiten van Zimbabwe op de daders die de vrouwen ontvoerden en martelden ter verantwoording te roepen.
Er waren diverse aparte rechtszaken waardoor Netsai Marova nog altijd wordt beschuldigd van het verzinnen van haar ontvoering. De drie worden bovendien nog vervolgd vanwege hun protest tijdens de coronapandemie.
In Leidschendam-Voorburg en Rijswijk werd geschreven voor hen tijdens de Write for Rights actie van december 2022.
Taner Kılıç, Idil Eser en anderen vrijgesproken
Een Turkse rechtbank heeft de veroordelingen van Taner Kılıç, de erevoorzitter van Amnesty Turkije, Idil Eser, de voormalig directeur van Amnesty Turkije, en twee andere mensenrechtenactivisten ingetrokken. Dit is een grote opluchting, maar laat ook zien hoe politiek gemotiveerd de aanklachten tegen deze mensen waren.
De uitspraak over de veroordelingen van Taner Kılıç, İdil Eser, Özlem Dalkıran en Günal Kurşun – vier van de elf mensenrechtenverdedigers uit de zogenaamde Büyükada-zaak die in juli 2020 werden veroordeeld – komt precies 6 jaar nadat Kılıç werd gearresteerd. De anderen werden een paar weken later opgepakt.
‘De uitspraak van vandaag maakt een einde aan een draak van een rechtszaak van ongelofelijke proporties’, zegt Agnès Callamard, de secretaris-generaal van Amnesty International. ‘We zijn enorm blij omdat de veroordelingen eindelijk zijn ingetrokken, maar het feit dat deze mensen überhaupt werden aangeklaagd blijft onbegrijpelijk.’
‘Zes jaar lang hebben we gezien hoe de ongegronde aanklachten tegen deze vier moedige mensenrechtenverdedigers door de ene na de andere rechtbank werden geaccepteerd als feiten. De uitspraak van vandaag laat het ware doel van deze politiek gemotiveerde vervolgingen zien: het inzetten van de rechtbanken als een wapen om kritische stemmen het stilzwijgen op te leggen.’
Gevangen
Taner Kılıç, een advocaat op het gebied van vluchtelingenrecht en erevoorzitter van de Turkse afdeling van Amnesty International, werd in juni 2017 gearresteerd en meer dan 14 maanden lang gevangengezet. Ondanks een compleet gebrek aan bewijs werd hij in juli 2020 veroordeeld voor ‘lidmaatschap van een terroristische organisatie’ en tot 6 jaar en 3 maanden gevangenisstraf veroordeeld.
İdil Eser, Özlem Dalkıran en Günal Kurşu kregen 25 maanden celstraf voor het ‘assisteren van een terroristische organisatie’ en zaten in 2017 meer dan 3 maanden gevangen.
In twaalf rechtszaken werd telkens aangetoond dat alle aanklachten tegen de vier activisten ongegrond waren, zelfs in het rapport van de staatspolitie.
In mei 2022 bevestigde het Europese Hof dat de Turkse autoriteiten ‘geen aannemelijke verdenking hadden dat Taner Kılıç een overtreding had begaan’. Het Hof vond ook dat zijn gevangenschap op basis van de terrorisme-aanklachten ‘direct gelinkt was aan zijn activiteiten als mensenrechtenverdediger’.
‘Voor Taner, Idil, Özlem en Günal is hun beproeving wellicht over, maar in heel Turkije zitten nog veel mensenrechtenverdedigers in de gevangenis. Zij leven met de angst gearresteerd te worden, of soortgelijke ongefundeerde aanklachten tegemoet te zien’ zegt Agnès Callamard.
‘We halen kracht uit de overwinning van vandaag. We blijven ook vechten tegen de voortdurende inperking van mensenrechten in Turkije, en namens de mensen die zich niet het stilzwijgen laten opleggen door de bedreigingen van de overheid.’
Achtergrond
Taner Kılıç en Özlem Dalkıran waren betrokken bij de oprichting van Amnesty International Turkije. Ze hebben de afgelopen 20 jaar een cruciale rol gespeeld bij de verdediging van mensenrechten als onderdeel van de organisatie en de grotere mensenrechten-community in Turkije.
Toen Idil Eser in juli 2017 werd gearresteerd, was ze directeur van Amnesty International Turkije. Günal Kurşun, een advocaat, expert op het gebied van het internationaal strafrecht en lang lid van Amnesty International Turkije, is een prominente mensenrechtenverdediger in het land.
Taner Kılıç zou de berichten-app ByLock hebben gedownload en gebruikt. Volgens de aanklager gebruikte hij dit om te communiceren met de Gülen-beweging. Deze groep wordt beschuldigd van de organisatie van de poging tot een staatsgreep in 2016.
Uit twee forensische analyses van de telefoon van Kılıç, blijkt echter dat er geen spoor te vinden was van de ByLock-app. Uit een politierapport van juni 2018 blijkt hetzelfde.
İdil Eser, Özlem Dalkıran en Günal Kurşun maakten deel uit van een groep mensen die later de ‘Istanbul 10’ zijn genoemd. Zij werden door de politie opgepakt op 5 juli 2017 toen ze meededen aan een workshop over welzijn en digitale veiligheid.
Op 4 oktober 2017 diende een aanklager een aanklacht in tegen de ‘Istanbul 10’ en Taner Kılıç, die op de hoogte zou zijn geweest van de voorbereidingen voor de workshop en in contact zou zijn met twee aangeklaagden.
Bij de eerste zitting op 26 oktober, accepteerde de rechter het voorstel om de zaak van Kılıç samen te voegen met die van de andere tien, alhoewel de aanklachten tegen hem niets te maken hadden met de workshop en de twee zaken niet gelinkt waren.
De aanklager kan nog in beroep gaan tegen de vrijspraak van de vier mensenrechtenverdedigers.
Amnesty Vlietstreek schreef voor Taner tijdens de Write for Rights actie (Schrijfmarathon) in december 2017.
Chow Hang-tung uit Hongkong krijgt mensenrechtenprijs
4 mei 2023- Dit jaar gaat de Gwangju-mensenrechtenprijs naar Chow Hang-tung. Het is een lichtpuntje voor de advocaat en activist uit Hongkong, die al sinds januari 2022 in de gevangenis zit.
De Gwangju Prize for Human Rights wordt sinds 2000 uitgereikt door de Zuid-Koreaanse ‘May 18 Memorial Foundation’ aan individuen of organisaties die significant hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van mensenrechten, solidariteit en vrede.
‘Chow Hang-tungs inspanningen om zich te verzetten tegen de antidemocratische en de inperking van de mensenrechten door de regering van Hongkong, zelfs tijdens haar gevangenschap, en haar voortdurende harde strijd tegen het systeem dat de bevolking van Hongkong onderdrukt, geven moed en hoop aan mensenrechtenactivisten en burgers die streven naar een democratische samenleving in de hele wereld’, zei Moon Hee-sang, voorzitter van het comité voor de Gwangju-prijs.
Ongeoorloofde bijeenkomst
Chow organiseerde kaarslichtwakes ter herdenking van de slachtoffers van het Tiananmenplein in de Chinese hoofdstad Beijing in1989. Via social media riep ze mensen op om mee te doen aan de herdenking in 2021. Ze werd op 4 juni 2021 gearresteerd voor ‘het promoten van een ongeoorloofde bijeenkomst’. Op 14 september 2022 won ze het hoger beroep tegen deze veroordeling. Ze wordt echter nog steeds beschuldigd van ‘het in gevaar brengen van de nationale veiligheid’. Tijdens Amnesty’s schrijfactie Write for Rights in 2022 schreven duizenden mensen wereldwijd voor Chows vrijlating.
Hongkong, bescherm je burgers
Amnesty International dringt er bij de autoriteiten op aan de mensenrechten van de burgers van Hongkong te beschermen. Sinds de invoering ervan in juni 2020 is de nationale veiligheidswet van Hongkong gebruikt om talrijke politici, journalisten en mensenrechtenactivisten, onder wie Chow, te arresteren en te onderdrukken.
Amnesty International hoopt dat het toekennen van de Gwangju-prijs aan Chow Hang-tung een hart onder de riem is voor de onderdrukte activisten en burgers van Hongkong. Amnesty International maakt ook van deze gelegenheid gebruik om er bij de autoriteiten van Hongkong op aan te dringen dat zij degenen die hun rechten uitoefenen, zoals het recht op vrije, de vrijheid van vergadering en de vrijheid van vereniging, niet langer vervolgen op grond van ‘nationale veiligheid.
Achtergrond
In 1989 werden op en rond het Tiananmenplein in de Chinese hoofdstad Beijing honderden en mogelijk zelfs duizenden mensen vermoord. Soldaten openden er het vuur op vreedzame demonstranten die opriepen tot hervormingen. De Chinese regering wil dat mensen vergeten wat er is gebeurd. Maar Chow zag het als haar taak om de slachtoffers te gedenken tijdens een jaarlijkse wake.
Drie decennia lang organiseerde de Hong Kong Alliance, waarvan Chow de vice-voorzitter was, ’s werelds grootste herdenking van het hardhandig optreden op het Tiananmenplein. Sinds 1990 namen elk jaar op 4 juni tienduizenden mensen deel aan een wake met kaarslicht in het Victoria Park in Hongkong om de doden te herdenken. Ze riepen de Chinese autoriteiten op om de waarheid over wat er is gebeurd te onthullen en verantwoordelijkheid te nemen voor de dodelijke slachtoffers. De afgelopen 3 jaar was de wake verboden.
Amnesty Vlietstreek voerde actie voor haar tijdens de Write for Rights actie december 2020.
Yasaman Aryani en haar moeder vrijgelaten in Iran
Op 15 februari 2023 zijn Yasaman Aryani en haar moeder Monireh Arabshahi vrijgelaten. Aryani deelde samen met haar moeder op Internationale Vrouwendag 2019 witte bloemen uit aan vrouwelijke treinpassagiers. Ze droeg daarbij geen hoofddoek. Een video van haar actie ging viraal. Niet veel later werd ze gearresteerd.
Op 31 juli 2019 kreeg Yasaman Ayrani te horen dat ze veroordeeld was tot 16 jaar cel, waarvan ze ten minste 10 jaar moet uitzitten. Haar moeder kreeg dezelfde straf. In 2020 bracht het gerechtshof van Teheran de straf terug tot 9 jaar en 7 maanden. Daarvan moesten ze 5,5 jaar uitzitten. Nu zijn ze vervroegd vrijgelaten.
‘Ik zeg het luid’
‘Tijdens de dagen dat ik in de gevangenis zat, schreeuwden mijn broeders en zusters om vrijheid. Terwijl zij kogels en knuppels trotseerden en hun levens opofferden voor vrijheid, voelde ik meer dan ooit mij gevangenschap achter de tralies. Maar vandaag zeg ik het luid, ik zeg het ieder moment, ik zeg het onder marteling, de dood of vrijheid: #WomenLifeFreedom’, liet Ayrani na haar vrijlating op Instagram weten.
Verplichte hoofddoek
In Iran bestaat voor vrouwen een hijab-verplichting: ze moeten in het openbaar een hoofddoek dragen en hun armen en benen met wijde kleding bedekken. Deze verplichte kledingvoorschriften maken inbreuk op het recht op vrijheid van uiting en religie en privacy. Vrouwen willen zelf bepalen wat ze buiten de deur aantrekken en of ze hun haar bedekken of niet. In 2019 werd ook tegen de verplichte hoofddoek geprotesteerd. Vrouwen werden opgeroepen uit protest op woensdagen een witte hoofddoek te dragen.
Op 16 september 2022 overleed de 22-jarige Jina (Mahsa (Jina) Amini – Jina is haar Koerdische, in Iran verboden naam. Een aantal dagen eerder werd ze met geweld gearresteerd door de ‘zedenpolitie’ omdat ze zich niet zou hebben gehouden aan de discriminerende verplichte hijab-wetten. Meteen daarna braken overal in Iran protesten uit waartegen hard werd opgetreden. Amnesty verzamelde bewijs van het onwettige gebruik van geweld door de veiligheidstroepen, zoals hagel en andere metalen kogeltjes, traangas, waterkanonnen, en wapenstokken. Ook worden demonstranten na schijnprocessen ter dood veroordeeld. Enkelen zijn al geëxecuteerd. Niet alleen de dood van Amini en de verplichte hoofddoek zijn een reden waarom massaal wordt gedemonstreerd. Ook woede over ongelijkheid, corrupte politici en de vernederende behandeling door de zedenpolitie zijn aanleiding tot protesten.
Achtergrond
De straffen kregen Aryani en haar moeder voor het ‘aanzetten en faciliteren van corruptie en prostitutie’ door het aanmoedigen van het ‘afdoen van de hoofddoek’. Daarnaast kregen ze een straf voor het ‘samenkomen en samenspannen om misdrijven tegen de nationale veiligheid te plegen’ en voor het ‘verspreiden van propaganda tegen het systeem’.
Tijdens Amnesty’s wereldwijde schrijfactie Write for Rights werd in 2019 massaal voor de vrijlating van Aryani en Arabshahi geschreven.
Ook Amnesty Vlietstreek voerde actie voor haar tijdens de Write for Rights in 2019.